ə müstəmləkə zülmü əleyhinə güclü xalq üsyanları baş vermişdi. 1830-cu ildə Car-Balakən, 1831-ci il Talış, 1837-ci il Quba, 1838-ci il Şəki üsyanları.
XIX əsrin 20-ci illərinin sonu - 30-cu illərin əvvələrində Cənubi Qafqazda idarəçiliyin yenidən qurulması təklifı ilə 2 layihə hazırlanır:
1) I lay
anlarla danışıqlar aparmağa başladı. Görüş yeri üçün Georgiyevsk şəhəri seçildi. Burada Quba, Bakı, Talış xanları, Dağıstan hakimlərindən Tarku şamxalı, Qaraqaytaq usmisi, Tabasaran və b. yerlərin başçıları toplanmalı idi. 1802-ci il sentyabr ayının 2nə təyin edilmiş görüş baş tutmadı. Onu yalnız de
şli şəraitə malik olan Quba, Qarabağ, Şamaxı xanlıqlarında əkinçilik nisbətən yaxşı vəziyyətdə idi. Talış və Bərgüşad düyü becərilməsi ilə məşğul olurdu.
İqlim şəraiti çətin olan Abşeronda əkinçilik və maldarlıq zəif inkişaf etmişdi. Ona görə də, Abşerona dənli bitkilər başqa yerlərdən gətirilirdi
Sisianov 1802-ci ilin dekabrında Georgiyevskdə xanlarla danışıqlara başladı. Görüşə Quba, Dərbənd, Talış xanları və Dağıstanın bəzi hakimləri gəlmişdilər. Bakı xanı görüşə gəlmədi. Dekabrın 26-da imzalanmış müqaviləyə görə onu imzalayan xanlar və hakimlər aralarındakı düşmənçiliyi, narazılığı, müba
rki şamxalının ixtiyarına verildi, sonralar isə əyalətlərə çevrildi.Beləliklə, 1806-cı ilin sonund, Talış, İrəvan və Naxçıvan xanlıqları istisna olmaqla, Şimali Azərbaycan ərazisi Rusiyanın hakimiyyəti altına keçdi.
Şəkidə və digər ərazilərdə Rusiyaya qarşı üsyanlar
Əsas məqalə: Səlim x
ını nizamlayan "Əsasnamə"nin qəbul olunması
1825-1879-cu illər – Mirzə Qədim İrəvani
1826-cı il – Talış xanlığının ləğv edilməsi
1826-1828-ci illər – II Rusiya-İran müharibəsi
1826-cı il – Quzey Azərbaycanda "ümummüsəlman üsyanı"
1826-cı ilin sentyabrı – Şəmkir və Gəncə yaxınlığında rus ordusun
həmməd xana qarşı birləşmək üçün İbrahim Xəlil xanın, II İraklinin, İrəvan hakimi Məhəmməd xanın və Talış hakimi Mir Mustafa xanın danışıqlarında iştirak edir.
Qarabağ üzərinə yürüşə hazırlaşarkən Ağa Məhəmməd şah İbrahim Xəlil xandan ona tabe olmasını və bunun rəmzi kimi oğlunu onun yanına girov
nin cənubi-qərb sahilində, Lənkəran çayın Xəzər dənizinə töküldüyü yerdə yerləşir. Lənkəran bölgəsi Talış dağlarından Xəzər dənizinə qədər geniş bir ərazini əhatə edir. Bu regionun əlverişli coğrafi mövqeyi qədim vaxtlardan insanları buraya cəlb edirdi. Bura həm də son dərəcə mənzərəli təbiətə, unik
ə ölkəmiz öz tarixinin ən ağır sınaq dövrlərindən biri ilə qarşılaşdı: III əsrdə Azərbaycanı Sasani-İran imperiyası, VII əsrdə isə Ərəb xilafəti işğal etdi. İşğalçılar ölkəyə İranın və Ərəbistanın içərilərindən çoxlu İran və ərəb mənşəli əhali köçürüb gətirdilər.
ndə "Nəsrəddin şah" pyesinin variantlarının ən köhnəsi təxminən 1916-cı ilə aiddir. Əsərdə Cabbarlı İranda hökm sürən şah despotizmi fonunda zəhmətkeş kəndlilərin ağır həyatını, xanların azğınlığını, mütərəqqi İran gənclərinin azadlıq uğrunda mübarizəsini göstərmişdir.
