rdan "İran türkləri" (1911-ci il, No4) məqaləsi xüsusilə maraq doğurur. Həmin məqalədə müəllif türk oxucularına Cənubi Azərbaycanın ümumi coğrafiyası və əhalisi haqqında ətraflı məlumat verir və yazır: "Azərbaycanın Qafqaziyada vaqe Rusiya tabeliyində olan bir qismi də İrəvan, Gəncə və Bakı vilayətl
məyə çağıran bir elan dərc edir. Bu elandan sonra Rusiyanın və Şərqin bir çox şəhərlərindən onlarla oxucu böyük xalq şairinə məhəbbət və hörmət əlaməti olaraq “Molla Nəsrəddin”in ünvanına ianə göndərirlər.
Xəstəliyinin çox şiddətləndiyini və ona başqa bir əlac olmayacağını görən şair cərrahiyə əm
yaradıcı münasibet besleyerek, problemlerin ve xarakterlerin ziddiyyetli meqamlarını üz-üze qoyaraq oxucuları ve tamaşaçıları tesir altına, gergin heyecanlı anlara sala bilecek, bu gün de Azerbaycanda mövcud olan ictimai veziyyetle bağlı elahidde aktuallıq kesb eden deyerli sehne eserleri yaratmışdı
baxmaqdan ləzzət alır və bir çox hallarda göz ağrılarından amanda qalır.
3. Quranı üzündən oxumaq, oxucunun Qurana daha çox diqqət yetirməsinə səbəb olur. Belə olduqda, insan Quranın açılmayan sirr və incəlikləri barəsində daha çox araşdırmalar aparır. Belə ki, insan ürək açan mənzərəyə diqqətlə ba
ya açıq pornoqrafiya, ya tibbi ensiklopediya xarakterlidir, ya da o qeder besit mena kesb edir ki, oxucu sekse, erotikaya insan neslinin artması ve fizioloji instinklerinin ödenilmesi kimi baxır….
Kamasutra ise sekse, erotikaya felsefi nöqteyi nezerden baxır. Sekse erotikaya bediilik ve poeziya
ı bir təhər qoruyuruq. Adətimiz qızın toya qədər bakirə olmasını tələb edir. Yazını diqqətlə oxuyan oxucu sonunda anlayacaq ki, bu kişi despotizmi deyil, təbiətin, Allahın qoyduğu qanunlardan biridir. Qadın isə doğulandan bəri bilir ki, Allahın qoyduğu qanunları pozanda o öz uşaqlarının taleyi ilə c
z diriləri yox, ölünü də diaqnozlaşdırırdı.
Bu oxumağa məsləhət gördüyümüz Safonovun kitabı geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur. (V.İ.Safonov. Həyatdan kənar həqiqət. M., 1990). Kitabda onun eksperimentləri ilə maraqlanan bir çox alimlərin, digər kateqoriyalı insanların fikirləri əks olun
yaradıcı münasibət bəsləyərək, problemlərin və xarakterlərin ziddiyyətli məqamlarını üz-üzə qoyaraq oxucuları və tamaşaçıları təsir altına, gərgin həyəcanlı anlara sala biləcək, bu gün də Azərbaycanda mövcud olan ictimai vəziyyətlə bağlı əlahiddə aktuallıq kəsb edən dəyərli səhnə əsərləri yaratmışdı
məyə çağıran bir elan dərc edir. Bu elandan sonra Rusiyanın və Şərqin bir çox şəhərlərindən onlarla oxucu böyük xalq şairinə məhəbbət və hörmət əlaməti olaraq "Molla Nəsrəddin"in ünvanına ianə göndərirlər.
Xəstəliyinin çox şiddətləndiyini və ona başqa bir əlac olmayacağını görən şair cərrahiyə əm
iyyatını tədris etməyə başlayır. 1920-1930 illərdə şairin səsi ciddi surətdə ədəbi mühitin və geniş oxucu kütlələrinin nəzərini cəlb edir. 1930-cu illərdə o, Aleksandr Puşkinin "Yevgeni Onegin", Maksim Qorkinin "Qız və ölüm", Şota Rustavelinin "Pələng dərisi geymiş pəhləvan", Nizami Gəncəvinin "Leyl
